خورشیدگرفتگی ۲۰۲۴؛ میلیونها نفر در آمریکای شمالی منتظر رقص تماشایی ماه و خورشید
- نویسنده, جاناتان آموس
- شغل, خبرنگار علمی
آمریکای شمالی برای دومین بار از سال ۲۰۱۷ شاهد خورشیدگرفتگی بزرگی خواهد بود که از غرب مکزیک شروع میشود و بعد از طی کردن مسافتی طولانی در آمریکا در ساحل شرقی کانادا پایان خواهد یافت.
خورشیدگرفتگیِ روز ۸ آوریل حتی بهتر از هفت سال قبل خواهد بود، به طوری که آسمان برای مدتی تقریبا دو برابر تاریک خواهد شد.
در سال ۲۰۱۷ مسیر عمیقترین سایه - «گرفتگی کامل» - از اورگان در شمال غرب تا کارولینای جنوبی در جنوب شرق ادامه یافت. نوار خورشیدگرفتگی در آن سال عمدتا از نواحی کم جمعیت مثل پارکهای ملی رد شد.
اما کسوف امسال از برخی از نواحی عمده شهری مثل دالاس، ایندیاناپلیس، کلیولند و بوفالو عبور خواهد کرد.
دکتر کلی کُرِک، مدیر برنامههای خورشیدگرفتگی سازمان فضایی آمریکا، گفت: «این پرجمعیتترین مسیر خورشیدگرفتگی در آمریکا خواهد بود، به طوری که ۳۱.۵ میلیون نفر میتوانند از حیاط خانه خود آن را تماشا کنند.»
ناسا در آن روز راکتهایی را پرتاب خواهد کرد تا ببیند تاثیر سایه ماه بر بخش فوقانی اتمسفر زمین چیست. هواپیماهای جت مجهز به ابزارهای علمی هم سایه را در طول مسیر دنبال خواهند کرد.
دکتر امیر کاسپی از «موسسه تحقیقاتی جنوب غربی» گفت: «دلیل به پرواز درآوردن هواپیماها این است که در ارتفاع بالای اتمسفر میتوانیم به طول موجهایی دسترسی داشته باشیم که از زمین نداریم.»
کسوف ۲۰۲۴ در واقع از جایی خیلی دورتر در اقیانوس آرام شروع خواهد شد به طوری که از جزایر کوک قابل مشاهده خواهد بود.
عمق سایه ماه، یا «آمبرا»، با سرعت ۲۵۰۰ کیلومتر در ساعت از ساحل مکزیک وارد آمریکای شمالی میشود. این در ساعت ۱۱:۰۷ صبح روز ۸ آوریل به وقت محلی خواهد بود.
بعد از عبور از مکزیک سایه ماه از ۱۳ ایالت آمریکا خواهد گذشت و بعد وارد کانادا خواهد شد. شهرهای همیلتون و مونترال در مسیر کسوف کامل قرار دارند. خورشیدگرفتگی در نیوبرانزویک و نیوفاندلند (ساعت ۱۷:۰۹ به وقت محلی) از شرق کانادا خارج خواهد شد.
سایه ماه در نهایت در ساعت ۱۹:۵۵ گرینویچ در حدود ۱۱۲۰ کیلومتری غرب نرماندی، فرانسه، از روی زمین محو میشود.
خورشیدگرفتگی کامل فرصتی ویژه برای مطالعه لایه بیرونی اتسمفر یا تاج خورشید است.
فقط در جریان کسوف است که صفحه ماه قرص خورشید را کاملا میپوشاند و همه ابعاد تاج خورشید را نمایان میکند.
دانشمندان بریتانیایی با ناسا دست به دست هم دادهاند تا ابزارهایی را در شهر دالاس نصب کنند. آنها یک قطبشسنج برای بررسی چگونگی جهتگیری نور تاج و نحوه انتشار آن در جهات مختلف و یک طیفسنج برای بررسی رفتار اتمهای برانگیخته آهن در اختیار دارند.
دکتر هو مورگان از دانشگاه اَبِریستویتت توضیح داد: «در جریان خورشیدگرفتگی، طبیعت فرصتی منحصر به فرد برای اندازهگیری نسبتا آسان این منطقه به دست میدهد، تا ارتباط میان خورشید و باد خورشیدی را درک کنیم.»
اما لازم نیست یک دانشمند حرفهای باشید تا در رویدادهای علمی مرتبط شرکت کنید. پروژههای متعدد تحقیقاتی از سوی مردم عادی وجود دارد. برای مثال:
- ابتکار عمل «خورشید نگاری» (Sunsketcher) برای کمک به اندازهگیری دقیق شکل خورشید. بله، خورشید گرد است، اما در قطبها فقط کمی فشرده است.
- پروژه «مناظر صوتی خورشیدگرفتگی» (Eclipse Soundscapes) واکنش طبیعت، به خصوص حیوانات، به تاریکی ناشی از کسوف را ثبت میکند. ظاهرا زنبورها دست از پرواز میکشند.
- پروژه «ناظر کره» (The Globe Observer) برای ضبط تغییرات دمایی و رفتار ابرها در جریان این پدیده به کمک نیاز دارد.
- و «فیلم بزرگ خورشیدگرفتگی» (Eclipse Megamovie) بار دیگر لشکری از دوربینهای «دیاسالآر» را برای ضبط گسترده این رویداد بسیج میکند.
بیرون بروید و از این پدیده لذت ببرید، اما مراقبت چشمان خود باشید. هرگز با چشم غیرمسلح به خورشید خیره نشوید.