کارشناسان ملل متحد در آستانهٔ یک سالگی سلطهٔ طالبان بر افغانستان، از ادامۀ نقض شدید حقوق بشری توسط جنگجویان این گروه ابراز نگرانی کرده و گفته اند که در حال حاضر، هیچ نشانه‌ای برای تغییر وضعیت حقوق بشری در افغانستان وجود ندارد.
این کارشناسان ناوقت روز جمعه ۱۲ اگست (۲۱ اسد) در بیانیه‌ای گفتند که طالبان در یک سال گذشته، علیرغم تعهدات متعدد برای حمایت از حقوق بشری، نه تنها که به وعده‌های خود عمل نکردند، بلکه بسیاری از دست‌آوردهای دو دهۀ گذشته را معکوس کرده اند.
آنان پاکسازی زنان و دختران از جامعه و "ستم" سیستماتیک علیۀ این قشر را بسیار "فاحش" خوانده و گفته اند که از ماه اگست ۲۰۲۱، آنان شاهد انبوهی از نقض حقوق بشر توسط طالبان در این کشور بوده اند.
در بیانیه آمده است: "متاسفانه، نشانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد وضعیت حقوق بشری در حال تغییر است. در واقع، گزارش‌های روزانه انواع خشونت - از جمله قتل‌های فراقانونی، ناپدید شدن، بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه و ازدواج اجباری کودکان... - را نشان می‌دهد."
این کارشناسان تاکید کرده اند که آنان مطمین نیستند که طالبان به تعهدات خود برای احترام‌گذاشتن به حقوق بشر در افغاستان عمل کنند.
اما طالبان همواره گفته اند که حقوق بشری شهروندان افغانستان تامین شده است. در تازه‌ترین مورد، محمدخالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان گفته است که همۀ حقوق شرعی زنان برای شان داده خواهد شد.
او گفته است که طی ۲۰ سال گذشته هیچ‌کس صدای حقوق زنان را بلند نکرده، حق ارثی به آن‌ها نداده و هیچ مهری به آن‌ها واگذار نشده است.
کارشناسان حقوق بشر ملل متحد همچنان خواستار اقدامات سخت‌گیرانه برای محافظت از شهروندان افغانستان از سوی جامعه جهانی شده و هشدار داده اند که اگر اقدامات بیشتری برای معکوس‌کردن وضعیت رو به وخامت حقوق بشری انجام نشود، آینده افغانستان "تاریک "خواهد بود.
این کارشناسان همچنان خواستار بازگشایی مکاتب متوسطه و لیسۀ دختران در این کشور شده و گفته اند که طالبان باید محدودیت‌ها برای سفر، پوشش، کار و مشارکت سیاسی زنان و دختران را هرچه زودتر لغو کنند.
پس از آن که گروه طالبان بار دیگر در ماه اگست سال گذشتۀ میلادی بر افغانستان مسلط شد، دروازه‌های مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران بسته کرد و با وجود تعهدات مقامات این گروه برای بازگشایی مکاتب، هنوز هم دختران از فراگیری آموزش محروم نگه داشته شده اند.
هرچند نورالله منیر، سرپرست وزارت معارف طالبان ادعا کرد که حکومت این گروه و مردم در نقاط دوردست افغانستان هیچ مخالفتی با آموزش دختران ندارند، بلکه در برابر "بیرون‌شدن دختران شان از خانه حساسیت دارند".
در بیانیه همچنان از طالبان خواسته شده که به فرمان "عفو عمومی" رهبر خود پابند بوده و به تمامی اقدامات تلافی‌جویانه علیه نیروهای پیشین افغان، مقامات حکومت پیشین، فعالان جامعه مدنی و به ویژه مدافعان حقوق بشر به شمول زنان پایان دهند.
کارشناسان ملل متحد در حالی بار دیگر از تشدید نقض حقوق بشر در افغانستان ابراز نگرانی کرده اند که اخیراً دیدبان حقوق بشر با اشاره به نقض حقوق بشر توسط طالبان گفت که مردم افغانستان در "کابوس حقوق بشری زندگی می‌کنند و قربانی ظلم طالبان و بی‌تفاوتی بین‌المللی" اند.
این سازمان به تاریخ ۱۱ اگست (۲۰ اسد) با نشر گزارشی گفته است که این گروه از زمان تصرف افغانستان در یک سال پیش، تعهدات خود را در قبال احترام به حقوق بشر و حقوق زنان نقض کرده، محدودیت‌های شدید را بر زنان اعمال و رسانه‌ها و منتقدان خود را با بازداشت خودسرانه، شکنجه و محکمه‌های صحرایی سرکوب کرده اند.
