Trung Quốc giận dữ lên án chuyến thăm cao cấp nhất của Mỹ tới Đài Loan trong 25 năm qua khi Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi ca ngợi hòn đảo tự trị này là "một trong những xã hội tự do nhất thế giới" trong một bài diễn văn trước viện lập pháp ở Đài Bắc vào ngày thứ Tư.
Bắc Kinh thể hiện sự tức giận của mình với sự hiện diện của bà Pelosi trên hòn đảo mà họ nói thuộc chủ quyền của Trung Quốc bằng một loạt hoạt động quân sự ở các vùng biển xung quanh, và bằng việc triệu tập đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh, đồng thời tuyên bố ngừng nhập khẩu một số nông sản từ Đài Loan.
Bà Pelosi đến Đài Bắc tối ngày thứ Ba 2/8 trong một chuyến đi không báo trước nhưng được theo dõi sát, nói rằng nó cho thấy cam kết không lay chuyển của Mỹ đối với nền dân chủ Đài Loan.
Phát biểu trước viện lập pháp ngày thứ Tư 3/8, bà Pelosi ca ngợi Tổng thống Thái Anh Văn, người mà Bắc Kinh nghi ngờ là thúc đẩy độc lập chính thức vốn là lằn ranh đỏ đối với Trung Quốc.
"Chúng tôi cảm ơn sự lãnh đạo của quý vị. Chúng tôi muốn thế giới ghi nhận điều đó", bà Pelosi nói, đồng thời kêu gọi tăng cường hợp tác giữa hai nghị viện.
Bà Pelosi nói tiếp rằng luật mới của Mỹ nhằm củng cố ngành công nghiệp sản xuất chip của Mỹ để cạnh tranh với Trung Quốc "mang lại cơ hội lớn hơn cho hợp tác kinh tế Mỹ - Đài Loan".
"Hơn bao giờ hết, sự đoàn kết của Mỹ với Đài Loan là thiết yếu", bà Pelosi nói với bà Thái, đồng thời nói thêm rằng Mỹ vẫn kiên định quyết tâm bảo tồn nền dân chủ ở Đài Loan và phần còn lại của thế giới.
Theo lịch trình, bà sẽ gặp gỡ các nhà hoạt động nhân quyền sau đó trong ngày.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ gần đây nhất đến thăm Đài Loan là Newt Gingrich vào năm 1997. Nhưng chuyến thăm của bà Pelosi diễn ra trong bối cảnh quan hệ Trung-Mỹ đang xấu đi đáng kể, và Trung Quốc đã nổi lên như một lực lượng kinh tế, quân sự và địa chính trị hùng mạnh hơn nhiều trong suốt một phần tư thế kỉ qua.
Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình và chưa bao giờ từ bỏ khả năng sử dụng vũ lực để thu phục hòn đảo này. Mỹ cảnh báo Trung Quốc chớ dùng chuyến thăm này làm cái cớ để thực hiện các hành động quân sự nhắm vào Đài Loan.
Sáng ngày 3/8, Cục Hải quan Trung Quốc thông báo tạm ngừng nhập khẩu các loại trái cây họ cam chanh, cá đuôi sọc trắng ướp lạnh và cá thu ngựa đông lạnh từ Đài Loan, trong khi bộ thương mại nước này đình chỉ xuất khẩu cát tự nhiên sang Đài Loan.
Nội các Đài Loan ngày 3/8 cho biết quân đội đã tăng mức độ cảnh giác. Bộ quốc phòng hòn đảo cho biết 21 máy bay Trung Quốc đã xâm nhập vùng nhận dạng phòng không của họ vào ngày 2/8, và rằng Trung Quốc đang tìm cách đe dọa các cảng và thành phố trọng yếu bằng các cuộc tập trận ở các vùng biển xung quanh.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Hirokazu Matsuno phát biểu trong một cuộc họp báo rằng chính phủ đã truyền đạt những lo ngại về các hoạt động quân sự tới Trung Quốc, và nhắc lại rằng Nhật Bản hi vọng các vấn đề liên quan tới Eo biển Đài Loan sẽ được giải quyết thông qua đối thoại.
Diễn đàn