Suwałki Tartea

Wikipedia, Entziklopedia askea
A close-up map of a region in north-eastern Europe
Suwałki Tartearen eskema (Lituania eta Polonia arteko muga laranjaz nabarmenduta)

Suwałki Tartea edo Suwałki korridorea Lituania eta Polonia arteko mugako biztanleria eskaseko tarte bat da. Tarte estu horrek bereizten ditu Bielorrusia ekialdean eta Errusiako Kaliningradeko Oblasta mendebaldean. Suwałki poloniar hiriaren izenarekin, puntu horrek garrantzi estrategiko eta militar handia hartu du Poloniak eta Estatu baltikoek Ipar Atlantikoko Itunaren Antolakundearekin (NATOrekin) bat egin zutenetik.

Poloniaren eta Lituaniako SESaren arteko muga 1920ko Suwałkiko Itunaren ondoren sortu zen; baina garrantzi gutxi izan zuen gerrarteko garaian; izan ere, une hartan, Poloniako lurrak ipar-ekialdera zabaldu ziren, eta Gerra Hotzean, Lituania Sobietar Batasunaren zati zen, eta Polonia komunista Varsoviako Itunaren aliantzakoa zen. Sobietar Batasunaren desegiteak eta Varsoviako Itunaren amaieran Kaliningradeko (kontinenteko lurralde errusiar bakartua) eta Bielorrusiako (Errusiaren aliatua) mugak gotortu ziren.

Estatu baltikoak eta Polonia NATOrekin bat egin ahala, Poloniaren eta Lituaniaren arteko mugako tarte estu hori zaurgarria bihurtu zen bloke militarrarentzat; izan ere, Errusiaren eta Bielorrusiaren aurkako balizko gatazka militarra lehertuko balitz, 65 kilometroko lur-zerrenda konkistatzeak herrialde Baltikoen defentsa konplikatuko lioke NATOri. Erakunde honek Suwałkiko tarteari buruz zituen beldurrak areagotu egin ziren 2014aren ondoren, Errusiak Krimea anexionatu eta Donbassen gerra abiarazi zuenean, eta are gehiago handitu ziren Errusiak Ukraina inbaditu ondoren 2022ko otsailean. Kezka horien ondorioz, aliantzak handitu egin zuen militarren presentzia inguru hartan, eta gertaera horiek armamentu-karrera eragin zuten.

Errusiak eta Europar Batasuneko herrialdeek ere interes handia ikusi zuten tartearen erabilera zibiletan. 1990eko eta 2000ko hamarkaden hasieran, Errusia lurraldez kanpoko korridore bat negoziatzen saiatu zen, Kaliningrado Oblast enklabea Bielorrusiako Grodnorekin lotzeko, baina Poloniak, Lituaniak eta EBk ez zuten onartu. Tartean zehar merkantzien zirkulazioa eten egin zen 2022ko udan, Ukrainaren inbasio errusiarrean; izan ere, Lituaniak eta Europar Batasunak zirkulazio-murrizketak ezarri zizkieten Errusiako ibilgailuei, zigor gisa. Bide Baltikoa errepidea, Finlandia eta Baltikoko Estatuak Europar Batasuneko gainerako herrialdeekin lotzen dituen lotura garrantzitsua, eremutik igarotzen da, eta, 2023ko abuztutik aurrera, Poloniako S61 autobide eta Lituaniako A5 autobidea eraikitzen ari dira.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]